Veranderen met zachtheid (en soms een beetje spierpijn)

De laatste tijd merk ik dat er iets is veranderd. Niet dat ik ineens alles doe wat ik me voorneem, maar ik doe het wél vaker. Ik houd dingen langer vol, en het draait niet meer alleen om een korte opleving van enthousiasme.

Ik ben gaan onderzoeken waar dat door komt. In deze blog neem ik je daarin mee. Misschien kun jij profiteren van mijn vallen en opstaan. Ik geef je 7 tips om de kans op succes te vergroten als je iets wilt veranderen.

Even een voorbeeld uit mijn dagelijks leven. Ik wil graag sterker worden. Zodat ik me fitter voel, en om gezond oud te worden. Daarom kocht ik een tijdje geleden gewichten. Eens in de maand haalde ik ze tevoorschijn voor een work-out. De rest van de tijd lagen ze in de kast.

Ben ik daardoor sterker geworden? Nee. Gewichten in huis halen bleek niet genoeg! Wat helpt wel? Juist: ze gebruiken. Dus daar ben ik mee begonnen. Twee keer per week doe ik een flinke work-out. De dag erna heb ik spierpijn. Word ik sterker? Jazeker!

Dit voorbeeld gaat over het fysieke lichaam, maar eigenlijk werkt het bij alles zo. Alles wat je wilt veranderen vraagt training. En niet alleen training, maar ook doorzettingsvermogen. Word je al moe bij het idee? Blijf vooral lezen. I’ve got you! 

Groeien gaat meestal niet in een rechte lijn, maar eerder in een spiraal. Daarom dénk je soms dat je terug bij af bent, terwijl je eigenlijk een laagje dieper bent gekomen.

Dus als je het gevoel hebt dat je maar geen stap verder komt, is de kans groot dat je wél bent gegroeid. Misschien worstel je nog steeds met hetzelfde thema, maar vanuit een nieuw perspectief. Laat je niet ontmoedigen door het idee dat je op dezelfde plek staat als jaren geleden. Kijk eens eerlijk naar je vooruitgang. We zijn vaak scherp op wat nog níet goed gaat, en vergeten te zien wat al wél lukt.

Wil je iets veranderen? Dan ben jij degene die het moet doen. Niemand anders gaat het voor je doen. Maak jezelf niet afhankelijk van omstandigheden of van anderen — neem verantwoordelijkheid.

Dat betekent trouwens niet dat je streng moet zijn voor jezelf. Integendeel. Kijk eens eerlijk naar hoe je tegen jezelf praat. Als iets niet lukt, welke woorden gebruik je dan? Wat is je toon?

Veel mensen denken dat je jezelf moet motiveren met een flinke schop onder je kont of door jezelf streng toe te spreken. Maar uit onderzoek blijkt dat dat helemaal niet werkt. Streng zijn voor jezelf werkt meestal averechts! Je verhoogt je stressniveau, voelt je eerder schuldig dan gemotiveerd, en het wordt een ‘moetje’. En wat gebeurt er dan? Je gaat het uit de weg.

Wat werkt dan wel? Praat tegen jezelf zoals je tegen een goede vriend(in), je kind of kleinkind zou praten. Hoe zou je die motiveren? Hoe laat je merken dat je begrijpt hoe lastig het is? Hoe geef je een liefdevol duwtje in de goede richting?

Je kunt dit ook jezelf geven. Je kunt met begrip en mildheid op jezelf reageren: met zelfcompassie. Ja, dit vraagt oefening, we zijn niet gewend om empatisch en ondersteunend tegen onszelf te praten. Maar probeer het. En ook hierbij geldt: één keer is niet genoeg. 😉

We denken vaak dat we ‘nu eenmaal zo zijn’. Dat we onze karaktereigenschappen niet kunnen veranderen en het maar moeten doen met hoe we zijn. En deels is dat ook zo — zo ben ik met mijn ADD-brein snel afgeleid. Maar: je kunt leren. Je kunt beter worden in dingen. 

Iedereen kan beter worden in vrijwel alles, als je bereid bent daar tijd en energie in te steken. Ons brein is neuroplastisch, en ook ons lichaam is in staat tot veranderen. Je kunt bijvoorbeeld lichamelijk sterker worden, of flexibeler. Je kunt geduldiger worden, assertiever, consequenter – net waar jij je aandacht op richt en waar je mee oefent.

Aansluitend op de vorige tip: geef jezelf tijd. Je hebt niet leren fietsen door in één keer weg te rijden. Je hebt geoefend. Misschien letterlijk met vallen en opstaan. En nu kun je fietsen.

Waarom zou het bij andere dingen anders zijn? Verwacht niet dat iets lukt na één of twee pogingen. Je brein heeft tijd nodig om nieuwe verbindingen aan te leggen. Geef jezelf die tijd. Zie het als leren fietsen. Wees geduldig terwijl je je doel voor ogen houdt. Zoals ze zeggen: Rome is niet in één dag gebouwd!

Wat? Maak je doel fysiek voelbaar?? Wat is dat nou weer voor tip, Karen?

Wat ik bedoel: haal je doel uit je hoofd en breng het naar je lijf. Bijvoorbeeld: ik wil sterker worden. Dat kan ik mentaal bedenken, maar ik kan me ook fysiek voorstellen hoe het voelt om sterker te zijn. Hoe mijn lichaam dan aanvoelt — meer energie, meer kracht. Als ik dat gevoel opwek in mijn lijf, wordt mijn doel tastbaarder. En dat helpt bij de motivatie.

Verlies ik die motivatie? Dan roep ik dat gevoel weer op. En dan weet ik weer waarvoor ik het doe.

Moeite met jezelf eraan te herinneren? Snel afgeleid? Zoek een plaatje dat je helpt herinneren aan je doel. Hang post-its op. Zet een reminder in je agenda of een alarm op je telefoon. Maak het jezelf makkelijker om erbij stil te staan.

Het is niet per se makkelijk om dingen aan jezelf te veranderen, maar wel de moeite waard. Als ik niet had doorgezet met mijn yoga-onderneming bijvoorbeeld, had ik nooit geleerd hoe ik een website moest bouwen. En nu heb ik een website gemaakt, en heb ik de vaardigheden om die te veranderen en aan te passen zodat ‘ie precies past bij wat ik wil uitdragen. Het heeft tijd, geduld, energie en doorzettingsvermogen gevraagd, maar als ik nu naar mijn website kijk, voel ik me trots! Dat heb ik toch maar mooi gedaan!

Ik hoop dat ik je met de tips heb kunnen inspireren en heb helpen inzien dat er meer mogelijk is dan je wellicht denkt over jezelf. 

Meer lezen over zelfcompassie? Google Kristin Neff. Ze heeft meerdere boeken geschreven over dit onderwerp.
Nieuwsgierig naar de groeimindset? Lees het boek van Carol S. Dweck.

Deze boeken hebben echt iets veranderd in mijn leven. Niet in één dag natuurlijk, maar door er steeds weer mee bezig te zijn — zo consequent als ik dat als ADD’er kan. 😉