De kracht van yoga en zelfinzicht

Yoga is gericht op zelfinzicht en zelfontwikkeling. Dit is waar yogabeoefening het niveau van sporten ontstijgt. Waarmee ik niet wil zeggen dat je sporten niet kunt gebruiken voor zelfinzicht, maar wel dat het niet gebruikelijk is.

Yoga is ook meer dan houdingen (asana’s), al ligt daar vaak wel de nadruk op. Yoga is ook (of: vooral!) zelfinzicht. Tijdens yogabeoefening keer je de aandacht naar binnen, zo goed of kwaad als dat gaat, en luister je. Wat vertelt je lichaam je? 

Laat ik vooropstellen dat je niet over jezelf hóeft te leren als je dat niet wilt. Dat is ook prima.
Maar voor mij, en de manier waarop ik yoga geef, is bewustwording een belangrijk onderdeel van de yogales. Door je bewust te worden van hoe iets werkt of uitpakt bij jou, ken je jezelf weer een beetje beter. En vanuit dat vergrootte zelfinzicht, kun je andere keuzes maken. 

Je kunt hierdoor bewust worden van bijvoorbeeld
een patroon dat je niet dient
een belemmerende overtuiging
een manier van bewegen die niet goed is voor jou
de neiging om over je grenzen te gaan

En je kunt dan gaan oefenen en experimenteren met ander gedrag, of andere gedachten. 

Stel, je hebt de neiging om je schouders op te trekken. Het kan zijn dat je daardoor last van je schouders en je nek hebt.

Dan kun je tijdens yogales door bewegingen meer ruimte brengen in dit gebied. Het bloed gaat weer stromen, je spieren worden soepeler en kunnen meer ontspannen. 

Maar…  als het hierbij blijft, is de kans groot dat het morgen weer hetzelfde is als vóór de les. 

En dat is waar bewustwording iets essentieels brengt: op het moment dat je (tijdens de yogales of in een andere situatie) voelt dat je de schouders optrekt, kun je dit veranderen. Je kunt ervoor kiezen om ze weer te laten zakken.

En natuurlijk verandert zo’n patroon niet van de ene op de andere dag. Soms zit er ook iets onder, waardoor je je schouders optrekt. En daar kun je je dan ook weer bewust van worden. Want misschien heb je het te druk op je werk. Misschien maak je te weinig tijd voor rust. Misschien leg je de lat heel hoog voor jezelf en doe je altijd je uiterste best.
Wat er ook onder ligt, je kunt pas iets veranderen als je je er eerst bewust van bent. En dan heb je altijd de keuze om hier wel of niet iets mee te doen. 

Nou, het is bijvoorbeeld niet:

Een oordeel over de les. ‘Het was een goede les’

Een oordeel over mij als docent. ‘Je hebt het goed gedaan’ 

Een oordeel over jezelf. ‘Ik bakte er niets van’

Een oordeel over of de les gelukt is of niet. ‘Het ging niet vandaag’. ‘Het lukte niet’. (Er bestaat niet zoiets als een gelukte of mislukte yoga-ervaring)

Wat is het dan wel? Eigenlijk heel simpel: een eerlijke observatie van jezelf.
En dat brengt me weer terug naar de twee vragen waar ik de blog mee begon. Het is het antwoord op

    Hoe is het NU met je?
    of: Wat heb je ervaren tijdens de les?  

Een eerlijke observatie dus. En dat is niet per se makkelijk. want het vraagt twee dingen:

1. naar binnen kunnen keren en je sensaties waarnemen (met een moeilijk woord: interoceptie. Hier zal ik in een latere blog meer over vertellen!) 

2. dit onder woorden kunnen brengen. 

Dit is niet voor iedereen makkelijk. Het naar binnen kunnen kijken is voor veel mensen lastig. Om deze fysieke ervaringen dan ook nog onder woorden te brengen, vraagt een behoorlijke vertaalslag! Voor neurodivergente mensen zijn deze dingen zelfs nog lastiger.
En het is oké als dit lastig is. Zoeken naar woorden, zoeken naar de helderheid over hoe je je voelt, wat je lichaam je vertelt – ook dat mag er zijn. Ook het proces van oefenen en zoeken, leren en proberen, geeft je inzicht.  

En ook hierbij geldt weer: je kunt het niet fout doen! Je hebt je eigen ervaringen, en je hebt bepaalde dingen wel of niet waargenomen. Dat is alles. 

Wat ik merk is dat het voor mijn cursisten lastig kan zijn om iets te delen als het niet positief is. Een cursist vertelde me ‘als iedereen positief is, vind ik het moeilijk om eerlijk te zeggen dat het bij mij niet zo lekker ging, alsof ik de sfeer dan verpest’. Of dat ze ongemak hebben ervaren tijdens de yogales. En dit mag ook benoemd worden tijdens het deelmoment. Want soms is yoga gewoon frustrerend en confronterend. En dan is je ervaring helemaal niet ‘lekker’. En ja, ook dat mag er zijn. 

De reden dat ik yoga geef is omdat ik mensen (jou!) graag help om je beter te voelen. Door oefeningen aan te bieden die je helpen te ontspannen, sterker maken, en de ruimte te bieden om te leren over jezelf. Zodat jij meer in je kracht komt. En het deelrondje (en het bewust stilstaan bij je ervaringen tijdens en direct na de oefeningen) draagt daaraan bij. 

Want zo kom je niet alleen fysiek, maar ook mentaal sterker uit de les!